SBI BANK SCHEMES आजच्या अनिश्चित आर्थिक वातावरणात, प्रत्येक व्यक्तीला भविष्यातील आर्थिक सुरक्षेसाठी योग्य गुंतवणुकीची गरज असते. आपल्या भविष्यातील गरजा पूर्ण करण्यासाठी आणि आर्थिक स्थिरता मिळवण्यासाठी दीर्घकालीन बचत महत्त्वाची आहे. याच उद्देशाने स्टेट बँक ऑफ इंडिया (एसबीआय) पब्लिक प्रोव्हिडंट फंड (पीपीएफ) योजना नागरिकांसाठी उपलब्ध करून देते, जी सुरक्षित आणि फायदेशीर गुंतवणुकीचा पर्याय आहे.
एसबीआय बँकेची विश्वसनीयता
भारतातील सर्वात मोठी बँक म्हणून ओळखली जाणारी एसबीआय बँक नागरिकांना अनेक आर्थिक सेवा पुरवते. देशभर आणि परदेशांमध्ये कार्यरत असलेली ही बँक विश्वासार्ह आर्थिक व्यवहारांसाठी प्रसिद्ध आहे. एसबीआय बँकेत खाते असल्यास ग्राहकांना एटीएम कार्ड, डेबिट कार्ड यांसारख्या सेवांसह विविध सरकारी योजनांचे लाभही सहज मिळतात. अशा अनेक फायद्यांपैकी एक महत्त्वाची योजना म्हणजे पब्लिक प्रोव्हिडंट फंड (पीपीएफ).
पीपीएफ योजनेची वैशिष्ट्ये
पीपीएफ ही केंद्र सरकारतर्फे आयोजित एक बचत योजना आहे, जी एसबीआय सारख्या प्रमुख बँकांमार्फत नागरिकांना उपलब्ध करून दिली जाते. या योजनेची प्रमुख वैशिष्ट्ये पुढीलप्रमाणे आहेत:
- व्याजदर: सध्या पीपीएफवर 7.1% वार्षिक व्याजदर लागू आहे, जो केंद्र सरकारकडून त्रैमासिक समीक्षेनंतर निर्धारित केला जातो.
- गुंतवणूक मर्यादा: एका आर्थिक वर्षात किमान ₹500 पासून कमाल ₹1.5 लाख रुपयांपर्यंत गुंतवणूक करता येते.
- कालावधी: पीपीएफ खात्याचा मूळ कालावधी 15 वर्षांचा असतो, जो नंतर 5-5 वर्षांच्या कालावधीसाठी वाढवता येतो.
- कर लाभ: पीपीएफमधील गुंतवणुकीला आयकर कायद्याच्या कलम 80C अंतर्गत करमाफी मिळते.
- EEE स्टेटस: ही योजना EEE (Exempt-Exempt-Exempt) श्रेणीमध्ये येते, ज्यामुळे गुंतवणूक, व्याज आणि परतावा – तिन्ही करमुक्त असतात.
- लवचिक हप्ते: वर्षभरात एकरकमी किंवा 12 हप्त्यांमध्ये गुंतवणूक करता येते.
- कर्जाची सुविधा: 3 वर्षांनंतर खात्यावरून कर्ज घेण्याची सुविधा उपलब्ध असते.
पीपीएफमध्ये गुंतवणुकीचे फायदे
पीपीएफमध्ये गुंतवणूक करण्याचे अनेक फायदे आहेत, जे त्याला इतर गुंतवणूक पर्यायांपेक्षा वेगळे करतात:
1. सुरक्षित गुंतवणूक
पीपीएफ ही सरकारी योजना असल्याने गुंतवणुकीची सुरक्षा सर्वोच्च असते. बाजारातील चढ-उतार या योजनेला प्रभावित करत नाहीत, त्यामुळे गुंतवणूकदारांना निश्चित परतावा मिळतो.
2. संपूर्ण करमुक्त परतावा
पीपीएफमधील गुंतवणूक, त्यावरील व्याज आणि मॅच्युरिटीवेळी मिळणारा परतावा – सर्व करमुक्त असल्याने ही योजना करबचतीसाठी अत्यंत उपयुक्त ठरते.
3. नियमित बचतीची सवय
दरवर्षी निश्चित रक्कम गुंतवल्यामुळे गुंतवणूकदारांमध्ये नियमित बचतीची सवय विकसित होते, जी दीर्घकालीन आर्थिक स्थिरतेसाठी आवश्यक आहे.
4. लवचिक गुंतवणूक
₹500 पासून ₹1.5 लाख रुपयांपर्यंत लवचिक गुंतवणुकीचा पर्याय असल्याने, सर्व उत्पन्न गटातील लोकांसाठी ही योजना सुलभ आहे.
5. दीर्घकालीन उद्दिष्टांसाठी उपयुक्त
मुलांचे शिक्षण, लग्न किंवा निवृत्तीनंतरचे जीवन यासारख्या दीर्घकालीन आर्थिक उद्दिष्टांसाठी पीपीएफ योजना आदर्श आहे.
पीपीएफमध्ये गुंतवणुकीचे परिणाम
आता आपण पाहूया विविध गुंतवणूक रकमांवर पीपीएफ योजनेतून मिळणारा संभाव्य परतावा:
वार्षिक गुंतवणूक – ₹25,000
जर एखादी व्यक्ती दरवर्षी ₹25,000 पीपीएफमध्ये गुंतवते, तर 15 वर्षांमध्ये:
- एकूण गुंतवणूक: ₹3,75,000
- 7.1% व्याजदराने प्राप्त व्याज: ₹3,03,035
- मॅच्युरिटीवर मिळणारी एकूण रक्कम: ₹6,78,035
वार्षिक गुंतवणूक – ₹1,00,000
जर एखादी व्यक्ती दरवर्षी ₹1,00,000 पीपीएफमध्ये गुंतवते, तर 15 वर्षांमध्ये:
- एकूण गुंतवणूक: ₹15,00,000
- 7.1% व्याजदराने प्राप्त व्याज: ₹12,12,000
- मॅच्युरिटीवर मिळणारी एकूण रक्कम: ₹27,12,000
वार्षिक गुंतवणूक – ₹1,50,000
जर एखादी व्यक्ती दरवर्षी कमाल मर्यादा ₹1,50,000 पीपीएफमध्ये गुंतवते, तर 15 वर्षांमध्ये:
- एकूण गुंतवणूक: ₹22,50,000
- 7.1% व्याजदराने प्राप्त व्याज: ₹18,18,000
- मॅच्युरिटीवर मिळणारी एकूण रक्कम: ₹40,68,000
दीर्घकालीन गुंतवणूक परिणाम (25 वर्षे)
जर एखादी व्यक्ती दरवर्षी ₹1,50,000 गुंतवून पीपीएफ खाते 15 वर्षांनंतर दोन वेळा 5-5 वर्षांसाठी वाढवते (एकूण 25 वर्षे), तर:
- एकूण गुंतवणूक: ₹37,50,000
- 7.1% व्याजदराने प्राप्त व्याज: ₹65,50,000
- मॅच्युरिटीवर मिळणारी एकूण रक्कम: ₹1,03,00,000
पीपीएफ खाते कसे उघडावे?
पीपीएफ खाते उघडण्यासाठी खालील प्रक्रिया अनुसरावी:
- आवश्यक कागदपत्रे:
- ओळखपत्र (आधार कार्ड/पॅन कार्ड)
- पत्त्याचा पुरावा
- पासपोर्ट आकाराचे छायाचित्र
- पॅन कार्ड (अनिवार्य)
- दोन साक्षीदारांचे हस्ताक्षर
- अर्ज प्रक्रिया:
- एसबीआय शाखेत जाऊन पीपीएफ खाते उघडण्यासाठी अर्ज भरावा.
- आवश्यक कागदपत्रे जोडावीत.
- किमान ₹500 रकमेचा भरणा करावा.
- ऑनलाइन बँकिंगमध्ये खाते जोडण्यासाठी विनंती करावी.
- ऑनलाइन गुंतवणूक सुविधा:
- एसबीआय नेट बँकिंग अथवा मोबाईल बँकिंगद्वारे नंतरचे हप्ते भरता येतात.
- ई-पीपीएफ खात्याचे नियमित विवरण तपासता येते.
पीपीएफ खात्याचे व्यवस्थापन
पीपीएफ खाते उघडल्यानंतर त्याचे प्रभावी व्यवस्थापन करण्यासाठी काही महत्त्वाच्या सूचना:
- नियमित गुंतवणूक: दरवर्षी किमान ₹500 गुंतवणूक करणे आवश्यक आहे, अन्यथा खाते निष्क्रिय होऊ शकते.
- व्याज गणना: पीपीएफमध्ये दरमहिन्याच्या 5 तारखेपर्यंत जमा केलेल्या रकमेवर त्या महिन्याचे व्याज मिळते.
- कर्ज सुविधा: 3 वर्षांनंतर आणि 6 वर्षांपूर्वी शिल्लक रकमेच्या 25% पर्यंत कर्ज घेता येते.
- अंशिक रक्कम काढणे: 7 वर्षांनंतर एकूण शिल्लकेच्या 50% पर्यंत रक्कम काढता येते.
- नामनिर्देशन: पीपीएफ खात्यासाठी नामनिर्देशन करणे महत्त्वाचे आहे.
एसबीआय पीपीएफ योजना ही सुरक्षित, करमुक्त आणि दीर्घकालीन गुंतवणुकीसाठी उत्तम पर्याय आहे. निश्चित व्याजदर, नियमित बचत आणि सरकारी हमी यांमुळे ही योजना विशेषत: मध्यमवर्गीय कुटुंबांसाठी आदर्श ठरते. कोणत्याही आर्थिक साध्ये योजनेप्रमाणे, पीपीएफमध्ये गुंतवणूक करण्यापूर्वी स्वतःच्या आर्थिक उद्दिष्टांचा विचार करणे आणि आवश्यकतेनुसार तज्ञांचा सल्ला घेणे महत्त्वाचे आहे.
विशेष म्हणजे केवळ ₹25,000 पासून सुरू करून नियमित गुंतवणुकीद्वारे 15 वर्षांत ₹6.78 लाखांहून अधिक रक्कम मिळवता येते, तर कमाल मर्यादा ₹1.5 लाखासह 25 वर्षांत तब्बल ₹1 कोटीहून अधिक रक्कम मिळू शकते. अशा प्रकारे एसबीआय पीपीएफ योजना भविष्यातील आर्थिक स्थिरतेसाठी एक विश्वासार्ह साथीदार ठरू शकते.