Senior citizens 65 years महाराष्ट्र राज्य सरकारने ज्येष्ठ नागरिकांच्या कल्याणासाठी एक महत्त्वाकांक्षी योजना सुरू केली आहे. ‘मुख्यमंत्री वयोश्री योजना’ या नावाने ओळखली जाणारी ही योजना राज्यातील 65 वर्षांवरील नागरिकांच्या जीवनात नवी आशा निर्माण करत आहे. सामाजिक न्याय विभागामार्फत राबवली जाणारी ही योजना वृद्ध नागरिकांच्या दैनंदिन जीवनातील अडचणी दूर करण्यासाठी विशेष प्रयत्न करत आहे.
वयोवृद्ध नागरिकांसमोरील आव्हाने
वृद्धत्वामुळे येणाऱ्या शारीरिक समस्या अनेक ज्येष्ठ नागरिकांचे जीवन कठीण करतात. दृष्टीदोष, श्रवणक्षमतेत घट, हालचालींमधील मर्यादा या सर्वसामान्य समस्या आहेत. या समस्यांमुळे त्यांचे सामाजिक जीवन मर्यादित होते आणि मानसिक आरोग्यावरही परिणाम होतो. अशा परिस्थितीत, सरकारची ही योजना त्यांच्यासाठी संजीवनी ठरत आहे.
योजनेचे महत्त्वपूर्ण वैशिष्ट्ये
या योजनेअंतर्गत लाभार्थ्यांना दरमहा 3,000 रुपयांची आर्थिक मदत थेट त्यांच्या बँक खात्यात जमा केली जाते. हे पैसे त्यांच्या वैयक्तिक गरजा भागवण्यासाठी वापरता येतात. याशिवाय, विविध प्रकारची सहाय्यक उपकरणे मोफत दिली जातात. यामध्ये चष्मे, श्रवणयंत्रे, व्हीलचेअर, फोल्डिंग वॉकर, लंबर बेल्ट आणि नी-ब्रेस यांचा समावेश आहे.
अर्ज प्रक्रिया आणि पात्रता
योजनेचा लाभ घेण्यासाठी अर्जदाराचे वय 65 वर्षांपेक्षा जास्त असणे आवश्यक आहे. अर्जासोबत आधार कार्ड, मतदान ओळखपत्र, बँक पासबुक, दोन पासपोर्ट साइज फोटो आणि स्वयंघोषणापत्र सादर करावे लागते. प्रत्येक जिल्ह्यातील समाजकल्याण कार्यालयामार्फत अर्ज स्वीकारले जातात. सरकारने अर्ज प्रक्रिया ऑनलाईन करून ती अधिक सुलभ केली आहे.
लाभार्थ्यांचे सकारात्मक अनुभव
पुण्यातील रामचंद्र पाटील यांच्यासारख्या अनेक ज्येष्ठ नागरिकांना या योजनेचा लाभ मिळाला आहे. श्रवणयंत्रामुळे त्यांना आता कुटुंबियांशी संवाद साधणे सोपे झाले आहे. नाशिकच्या शांताबाई गायकवाड यांना व्हीलचेअरमुळे स्वातंत्र्य मिळाले आहे. औरंगाबादचे अब्दुल रहीम शेख यांना चष्म्यामुळे पुन्हा वाचनाचा आनंद घेता येत आहे.
या योजनेचा सकारात्मक प्रभाव केवळ लाभार्थ्यांपुरता मर्यादित नाही. ज्येष्ठ नागरिकांना स्वावलंबी बनवून ही योजना त्यांच्या कुटुंबातील इतर सदस्यांवरील आर्थिक आणि मानसिक ताण कमी करते. समाजात वृद्धांप्रती असलेला आदर वाढवण्यास मदत करते. त्यांना स्वाभिमानाने जगण्याची संधी देते.
सरकार या योजनेचा विस्तार करण्याच्या दिशेने पावले उचलत आहे. अधिकाधिक पात्र नागरिकांपर्यंत पोहोचण्यासाठी विशेष जनजागृती मोहीम राबवली जात आहे. नवीन तंत्रज्ञान आणि सेवा योजनेत समाविष्ट करण्याचा विचार सुरू आहे. यामुळे भविष्यात अधिक ज्येष्ठ नागरिकांना याचा लाभ मिळू शकेल.
योजनेची अंमलबजावणी पारदर्शक पद्धतीने होत आहे. डिजिटल तंत्रज्ञानाचा वापर करून सरकारने भ्रष्टाचार आणि गैरव्यवहाराला आळा घातला आहे. थेट बँक खात्यात रक्कम जमा करण्याच्या पद्धतीमुळे मध्यस्थांची गरज संपली आहे. यामुळे लाभार्थ्यांना त्यांचा हक्काचा पैसा वेळेवर मिळतो.
‘मुख्यमंत्री वयोश्री योजना’ ही महाराष्ट्र सरकारची एक महत्त्वपूर्ण सामाजिक योजना आहे. ज्येष्ठ नागरिकांच्या जीवनमानात सुधारणा घडवून आणण्याच्या उद्देशाने सुरू केलेली ही योजना यशस्वीपणे राबवली जात आहे. वृद्धांना सन्मानाने जगता यावे, त्यांचे जीवन सुखकर व्हावे या हेतूने राबवली जाणारी ही योजना खरोखरच प्रशंसनीय आहे. पात्र नागरिकांनी या योजनेचा लाभ घ्यावा आणि आपले जीवन अधिक समृद्ध करावे, असे आवाहन सरकारतर्फे करण्यात येत आहे.