4-wheeler drivers महाराष्ट्र राज्य परिवहन विभागाने एक महत्त्वपूर्ण निर्णय घेतला असून, राज्यातील सर्व वाहनधारकांसाठी हाय सिक्युरिटी रजिस्ट्रेशन प्लेट (HSRP) बसविणे अनिवार्य केले आहे. या निर्णयानुसार, ३१ मार्च २०२५ पूर्वी सर्व जुन्या वाहनांवर HSRP नंबर प्लेट बसविणे बंधनकारक आहे. या नियमाचे उल्लंघन केल्यास आरटीओकडून कठोर कारवाई केली जाईल.
नवीन नियमांची व्याप्ती आणि महत्त्व केंद्र सरकारने १ एप्रिल २०१९ पासून नव्याने विक्री होणाऱ्या वाहनांसाठी HSRP नंबर प्लेट बंधनकारक केली होती. आता महाराष्ट्र सरकारने या नियमाची व्याप्ती वाढवून १ एप्रिल २०१९ पूर्वीच्या सर्व वाहनांसाठी देखील HSRP नंबर प्लेट बसविणे अनिवार्य केले आहे. या निर्णयामागे वाहन चोरी रोखणे आणि वाहनांची सुरक्षितता वाढविणे हा मुख्य उद्देश हा आहे.
HSRP नंबर प्लेटची वैशिष्ट्ये HSRP नंबर प्लेट ही सामान्य नंबर प्लेटपेक्षा अधिक सुरक्षित आणि अद्ययावत तंत्रज्ञानाने युक्त आहे. या नंबर प्लेटमध्ये विशेष सुरक्षा वैशिष्ट्ये समाविष्ट आहेत, जी वाहन चोरी रोखण्यास मदत करतात. प्रत्येक प्लेटवर एक विशिष्ट क्रमांक असतो, जो वाहनाच्या सर्व कागदपत्रांशी जोडलेला असतो.
किंमत आणि शुल्क HSRP नंबर प्लेटची किंमत वाहनाच्या प्रकारानुसार भिन्न आहे:
- दुचाकी आणि ट्रॅक्टरसाठी: ४५० रुपये + जीएसटी
- तीन चाकी वाहनांसाठी: ५०० रुपये + जीएसटी
- चार चाकी आणि इतर वाहनांसाठी: ७४५ रुपये + जीएसटी
अर्ज प्रक्रिया वाहनधारकांना HSRP नंबर प्लेटसाठी महाराष्ट्र परिवहन विभागाच्या अधिकृत संकेतस्थळ transport.maharashtra.gov.in वर अर्ज करावा लागेल. या संकेतस्थळावर वाहनधारकांना सविस्तर मार्गदर्शन आणि अर्ज प्रक्रियेची माहिती उपलब्ध आहे.
महत्त्वाच्या तारखा आणि मुदत
- १ एप्रिल २०१९ नंतरची नवी वाहने: आधीपासूनच HSRP नंबर प्लेट बसविलेली
- १ एप्रिल २०१९ पूर्वीची वाहने: ३१ मार्च २०२५ पर्यंत HSRP नंबर प्लेट बसविणे अनिवार्य
- ३१ मार्च २०२५ नंतर: नियमांचे उल्लंघन केल्यास दंडात्मक कारवाई
वाहनधारकांसाठी महत्त्वाच्या सूचना १. वाहनधारकांनी लवकरात लवकर HSRP नंबर प्लेटसाठी अर्ज करावा, जेणेकरून शेवटच्या क्षणी होणारी गर्दी टाळता येईल. २. केवळ अधिकृत विक्रेत्यांकडूनच HSRP नंबर प्लेट खरेदी करावी. ३. नंबर प्लेट बसवताना सर्व आवश्यक कागदपत्रे सोबत ठेवावीत. ४. अनधिकृत विक्रेत्यांपासून सावध राहावे.
या नवीन नियमांमुळे होणारे फायदे
- वाहन चोरीच्या घटनांमध्ये घट
- सुरक्षितता वाढ
- वाहन ओळख प्रक्रिया सुलभ
- डिजिटल नोंदणी व्यवस्था
- अवैध वाहनांवर नियंत्रण
आरटीओची भूमिका राज्य परिवहन विभाग या नियमांची अंमलबजावणी करण्यासाठी सज्ज आहे. आरटीओ अधिकारी नियमित तपासणी करून नियमांचे उल्लंघन करणाऱ्या वाहनधारकांवर कारवाई करतील. याशिवाय, विभाग वाहनधारकांना मार्गदर्शन आणि सहाय्य करण्यासाठी विशेष कक्ष स्थापन करणार आहे.
तज्ज्ञांचे मत वाहन सुरक्षा तज्ज्ञांच्या मते, HSRP नंबर प्लेट ही एक महत्त्वपूर्ण सुरक्षा उपाययोजना आहे. यामुळे वाहन चोरी रोखण्यास मदत होईल आणि वाहनांची डिजिटल नोंदणी सुलभ होईल. तसेच, अपघात किंवा गुन्हेगारी घटनांमध्ये वाहनांचा शोध घेणे सोपे होईल.
महाराष्ट्र राज्यातील सर्व वाहनधारकांनी या नवीन नियमांची गांभीर्याने दखल घ्यावी आणि विहित मुदतीत HSRP नंबर प्लेट बसवावी. यामुळे न केवळ कायदेशीर गुंतागुंत टाळता येईल, तर वाहन सुरक्षितता देखील वाढेल. वाहनधारकांनी लवकरात लवकर या प्रक्रियेची पूर्तता करावी, जेणेकरून शेवटच्या क्षणी होणारी गर्दी आणि असुविधा टाळता येईल.