Crop insurance deposited अनेक शेतकऱ्यांना पीक विम्याची रक्कम त्यांच्या खात्यात जमा झाली आहे की नाही हे तपासण्याची प्रक्रिया माहिती नसते. या लेखामध्ये आपण पीक विम्याची रक्कम खात्यात जमा झाली आहे का हे तपासण्यासाठीची सविस्तर माहिती जाणून घेणार आहोत.
प्रधानमंत्री पीक विमा योजना
प्रधानमंत्री पीक विमा योजना २०१६ मध्ये सुरू झाली. या योजनेचा मुख्य उद्देश शेतकऱ्यांना पीक नुकसानीपासून आर्थिक संरक्षण देणे आहे. या योजनेंतर्गत, शेतकऱ्यांना खालील परिस्थितींमध्ये विमा संरक्षण मिळते:
- पेरणीपूर्व नुकसान: बीज पेरणीपूर्वी प्रतिकूल हवामानामुळे होणारे नुकसान
- नैसर्गिक आपत्तींमुळे होणारे नुकसान: वादळ, चक्रीवादळ, पूर, दुष्काळ, गारपीट इत्यादी
- कापणीनंतरचे नुकसान: कापणीनंतर १४ दिवसांपर्यंत चक्रीवादळ, असामान्य पाऊस इत्यादीमुळे होणारे नुकसान
- स्थानिक आपत्ती: भूस्खलन, दरड कोसळणे इत्यादी
पीक विमा रक्कम तपासण्याची ऑनलाइन प्रक्रिया
आता आपण सविस्तरपणे पाहू की तुमच्या खात्यात पीक विम्याची रक्कम जमा झाली आहे का हे तपासण्यासाठी काय करावे:
१. इंटरनेट कनेक्शन आणि स्मार्ट फोन/कॉम्प्युटरची आवश्यकता
सर्वप्रथम, तुमच्याकडे एक चांगले इंटरनेट कनेक्शन असणे आवश्यक आहे. हे काम तुम्ही स्मार्ट फोन किंवा कॉम्प्युटरवर करू शकता. दोन्हीही उपकरणांवर क्रोम ब्राउझर असणे फायदेशीर आहे.
२. क्रोम ब्राउझर उघडा
तुमच्या स्मार्ट फोन किंवा कॉम्प्युटरवर क्रोम ब्राउझर उघडा. क्रोम ब्राउझर नसेल तर इतर ब्राउझर देखील वापरू शकता, जसे की फायरफॉक्स, सफारी किंवा माइक्रोसॉफ्ट एज.
३. सर्च इंजिनमध्ये “पीक विमा” सर्च करा
क्रोम ब्राउझरमध्ये गुगल सर्च इंजिन उघडा आणि “पीक विमा” किंवा “प्रधानमंत्री फसल बिमा योजना” हे कीवर्ड सर्च करा. त्यानंतर सर्च बटणावर क्लिक करा.
४. अधिकृत वेबसाइट ओपन करा
सर्च रिझल्ट्समध्ये आपल्याला “प्रधानमंत्री फसल बिमा योजना” ची अधिकृत वेबसाइट मिळेल. सामान्यतः हा पहिला किंवा दुसरा रिझल्ट असतो. या वेबसाइटचा URL pmfby.gov.in असा असतो. या लिंकवर क्लिक करा.
५. शेतकरी कॉर्नर निवडा
वेबसाइटवर गेल्यानंतर, आपल्याला मुख्य पृष्ठावर “शेतकरी कॉर्नर” हा पर्याय दिसेल. त्यावर क्लिक करा. काही वेळा हे “Farmer Corner” या इंग्रजी नावाने देखील लिहिलेले असू शकते.
६. शेतकरी लॉगिन पर्याय निवडा
शेतकरी कॉर्नरमध्ये गेल्यानंतर, आपल्याला “शेतकरी लॉगिन” हा पर्याय दिसेल. त्यावर क्लिक करा.
७. मोबाइल नंबर आणि कॅप्चा एंटर करा
आता, आपल्याला एक लॉगिन फॉर्म दिसेल जिथे आपल्याला खालील माहिती भरावी लागेल:
- आपला नोंदणीकृत मोबाइल नंबर
- स्क्रीनवर दिसणारा कॅप्चा कोड
भरल्यानंतर, “Request OTP” या बटनावर क्लिक करा.
८. OTP एंटर करा
तुमच्या मोबाइल नंबरवर एक OTP (One Time Password) प्राप्त होईल. हा OTP तुम्हाला स्क्रीनवर दिसणाऱ्या बॉक्समध्ये एंटर करावा लागेल. OTP एंटर केल्यानंतर, “Verify OTP” या बटनावर क्लिक करा.
९. पीक विमा माहिती पहा
सफल लॉगिन झाल्यानंतर, तुम्हाला तुमच्या डॅशबोर्डवर पीक विम्याची संपूर्ण माहिती दिसेल. इथे तुम्ही खालील माहिती पाहू शकता:
- नोंदणीकृत पिकांची यादी
- विमा प्रीमियमची रक्कम
- दावा केलेली रक्कम
- मंजूर झालेला दावा
- खात्यात जमा झालेली रक्कम
- दाव्याची स्थिती
१०. दावा रक्कम स्थिती तपासा
तुमच्या डॅशबोर्डवर “क्लेम हिस्ट्री” किंवा “दावा इतिहास” या विभागावर क्लिक करा. इथे तुम्हाला तुमच्या दाव्याची वर्तमान स्थिती दिसेल. जर तुमची दावा रक्कम मंजूर झाली असेल आणि पैसे खात्यात जमा झाले असतील तर त्याचे स्टेटस “Claim Paid” किंवा “रक्कम जमा” असे दिसेल.
पीक विमा रक्कम बँक खात्यात जमा झाली का याची तपासणी कशी करावी?
पीक विमा रक्कम नेहमी तुमच्या बँक खात्यात थेट जमा होते. तुम्ही खालील पद्धतींनी बँक खात्यात रक्कम जमा झाली आहे का हे तपासू शकता:
१. बँक स्टेटमेंट तपासा
तुमच्या बँक खात्याचे स्टेटमेंट तपासा. स्टेटमेंटमध्ये “PMFBY” किंवा “पीक विमा” असे ट्रांजॅक्शन दिसेल. अशा ट्रांजॅक्शनसोबत सामान्यतः “Crop Insurance Claim” असा उल्लेख असतो.
२. बँकेच्या मोबाइल अॅपवर तपासा
जर तुमच्याकडे बँकेचे मोबाइल अॅप असेल तर त्यावर लॉगिन करून तुम्ही ट्रांजॅक्शन हिस्ट्री तपासू शकता. सर्च बॉक्समध्ये “PMFBY” किंवा “पीक विमा” हे कीवर्ड टाकल्यास संबंधित ट्रांजॅक्शन दिसू शकतील.
३. बँकेला प्रत्यक्ष भेट द्या
जर तुम्हाला ऑनलाइन तपासणी करणे अवघड वाटत असेल तर तुम्ही तुमच्या बँकेच्या शाखेला भेट देऊन तिथे कार्यरत असलेल्या कर्मचाऱ्याकडून मदत घेऊ शकता. त्यांना तुमचे खाते क्रमांक आणि पीक विमा योजनेंतर्गत पैसे जमा झाले आहेत का याबद्दल विचारू शकता.
४. कस्टमर केअर नंबरवर संपर्क साधा
बँकेच्या कस्टमर केअर नंबरवर कॉल करून देखील तुम्ही माहिती मिळवू शकता. कॉल करताना तुमच्याकडे तुमचे खाते क्रमांक, आधार क्रमांक आणि मोबाइल नंबर यांसारखी माहिती असणे आवश्यक आहे.
पीक विमा रक्कम न मिळाल्यास काय करावे?
काही वेळा, तुम्ही दावा केल्यानंतरही पीक विमा रक्कम तुमच्या खात्यात जमा होत नाही. अशा परिस्थितीत तुम्ही खालील उपाय करू शकता:
१. हेल्पलाइन नंबरवर संपर्क साधा
प्रधानमंत्री पीक विमा योजनेच्या हेल्पलाइन नंबर 1800-11-66 वर संपर्क साधा. तुम्ही तुमची तक्रार नोंदवू शकता आणि दाव्याची स्थिती जाणून घेऊ शकता.
२. कृषि विभागाकडे तक्रार नोंदवा
तुमच्या जिल्ह्याच्या कृषि विभागाकडे तक्रार नोंदवा. तुमच्या तक्रारीसोबत सर्व आवश्यक कागदपत्रे जोडा, जसे की:
- पीक विमा पॉलिसी क्रमांक
- पावती
- आधार कार्ड
- बँक खात्याचे तपशील
- 7/12 उतारा
३. सेवा केंद्राची मदत घ्या
तुमच्या गावातील CSC (Common Service Center) किंवा आपले सरकार सेवा केंद्राची मदत घ्या. तिथे कार्यरत असलेले कर्मचारी तुम्हाला दाव्याच्या स्थितीबद्दल माहिती देऊ शकतात आणि तक्रार नोंदवण्यात मदत करू शकतात.
पीक विमा हा शेतकऱ्यांसाठी एक महत्त्वपूर्ण आर्थिक सुरक्षा कवच आहे. आपल्या खात्यात पीक विम्याची रक्कम जमा झाली आहे का हे जाणून घेण्यासाठी वरील पद्धतींचा वापर करा. नियमित तपासणी केल्याने आपल्याला दाव्याच्या स्थितीची माहिती मिळू शकते आणि आवश्यकता असल्यास उचित कारवाई करता येऊ शकते.
लक्षात ठेवा, प्रधानमंत्री पीक विमा योजनेअंतर्गत दावा मंजूर होण्यासाठी काही वेळ लागू शकतो. नुकसान मूल्यांकन, दावा प्रक्रिया आणि मंजुरी यांसाठी साधारणपणे २-३ महिन्यांचा कालावधी लागू शकतो. त्यामुळे धीर धरा आणि नियमितपणे तपासणी करत रहा.
शेतकरी मित्रांनो, आपल्या हक्काचे पैसे मिळवण्यासाठी डिजिटल साक्षरता आवश्यक आहे. आपल्या मोबाइल फोनचा वापर करून ऑनलाइन प्रक्रिया शिकून घ्या. यामुळे आपल्याला तक्रार नोंदवण्यासाठी वारंवार सरकारी कार्यालयांमध्ये जावे लागणार नाही आणि वेळेची आणि पैशांची बचत होईल.