Free ration महाराष्ट्रातील सर्व रेशन कार्डधारकांसाठी एक अत्यंत महत्त्वाची सूचना जारी करण्यात आली आहे. ज्या शिधापत्रिकाधारकांनी अद्याप आपल्या कुटुंबातील सदस्यांचे ई-केवायसी (e-KYC) प्रक्रिया पूर्ण केली नाही, त्यांनी तातडीने ही प्रक्रिया पूर्ण करावी, अन्यथा त्यांना यापुढे मोफत धान्य मिळणार नाही, असा इशारा तहसीलदार यांनी दिला आहे.
पंतप्रधान मोदींची मोफत अन्नधान्य योजना
आपणा सर्वांना माहित आहे की, पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी कोरोना काळापासून मोफत अन्नधान्य योजना सुरू केली होती. या योजनेअंतर्गत राज्यातील नागरिकांना मोफत गहू आणि तांदूळ मिळतात. याचबरोबर महाराष्ट्राचे माजी मुख्यमंत्री एकनाथ शिंदे यांनी देखील ‘आनंदाचा शिधा’ योजना सुरू केली होती, ज्यामध्ये शंभर रुपयांमध्ये पाच वस्तू देण्यात येतात.
रेशन कार्ड हा केवळ अन्नधान्य मिळवण्याचाच नव्हे, तर विविध सरकारी योजनांमध्ये लाभ घेण्यासाठी एक महत्त्वाचा आणि अधिकृत पुरावा आहे. त्यामुळे आपले रेशन कार्ड अद्ययावत ठेवणे आणि त्यातील सर्व प्रक्रिया नियमितपणे पूर्ण करणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे.
ई-केवायसी का आवश्यक आहे?
सरकारने सार्वजनिक वितरण प्रणालीमध्ये (पीडीएस) पारदर्शकता आणण्यासाठी अनेक उपाययोजना केल्या आहेत. त्यापैकी ई-केवायसी ही एक महत्त्वाची प्रक्रिया आहे. या प्रक्रियेद्वारे शासन खात्री करू शकते की मोफत धान्य योजनेचा लाभ फक्त पात्र व्यक्तींनाच मिळतो आहे. यामुळे बोगस लाभार्थी आणि गैरव्यवहार रोखण्यात मदत होते.
ई-केवायसी प्रक्रिया पूर्ण न केल्यास, लाभार्थ्यांना शासकीय योजनांचा लाभ मिळणे बंद होऊ शकते. त्यामुळे, या योजनेचा लाभ अखंडितपणे चालू ठेवायचा असेल, तर लवकरात लवकर ही प्रक्रिया पूर्ण करणे गरजेचे आहे.
ई-केवायसी कशी करावी?
ई-केवायसीसाठी प्रत्येक शिधापत्रिकेतील पात्र लाभार्थ्यांचे बायोमेट्रिक तपशील नोंदवणे आवश्यक आहे. यासाठी लाभार्थ्यांनी पुढील पद्धती अवलंबू शकतात:
1. स्वस्त धान्य दुकानात जाऊन ई-केवायसी
- आपले आधार कार्ड घेऊन जवळच्या स्वस्त धान्य दुकानात जावे.
- तेथे ई-पॉझ (e-POS) मशीनवर आपला अंगठ्याचा ठसा (बायोमेट्रिक) द्यावा.
- ही प्रक्रिया अतिशय साधी असून, दुकानातच ती पूर्ण करता येते.
2. आयरिस स्कॅन पद्धत
- काही कारणांमुळे जर अंगठ्याचा ठसा घेता येत नसेल (जसे की, हाताला जखम झाली असेल किंवा अंगठ्याचा ठसा स्पष्ट येत नसेल), तर दुकानदाराकडे उपलब्ध असलेल्या आयरिस स्कॅनरद्वारे डोळ्यांचा स्कॅन करूनही ई-केवायसी करता येते.
- या पर्यायामुळे ज्येष्ठ नागरिक किंवा शारीरिक समस्या असलेल्या व्यक्तींनाही सुविधा मिळते.
3. ‘मेरा ई-केवायसी’ अॅप द्वारे घरबसल्या ई-केवायसी
ज्यांना दुकानापर्यंत जाणे शक्य नाही, त्यांच्यासाठी शासनाने घरबसल्या ई-केवायसीची सोयही उपलब्ध करून दिली आहे:
- अँड्रॉइड मोबाइलमध्ये ‘मेरा ई-केवायसी’ हे अॅप डाउनलोड करावे.
- या अॅपद्वारे लाभार्थी घरी बसूनच आपले ई-केवायसी करू शकतात.
- महत्त्वाची अट: लाभार्थ्याच्या आधार कार्डशी त्यांचा मोबाइल नंबर जोडलेला असणे आवश्यक आहे. जर मोबाइल नंबर जोडलेला नसेल, तर ही प्रक्रिया पूर्ण होऊ शकणार नाही.
4. क्यूआर कोड पद्धत
- शासनाने क्यूआर कोडचा पर्यायही दिला आहे.
- या पद्धतीत, रेशन दुकानात क्यूआर कोड स्कॅन करून प्रक्रिया पूर्ण करता येते.
आधारकार्ड आणि मोबाइल नंबर लिंक करण्याची प्रक्रिया
जर आपला मोबाइल नंबर आधारकार्डशी जोडलेला नसेल तर त्याची प्रक्रिया खालीलप्रमाणे आहे:
- जवळच्या आधार नोंदणी केंद्रावर जावे.
- तेथे आधार अपडेट फॉर्म भरावा.
- आपला मोबाइल नंबर अपडेट करण्याची विनंती करावी.
- आवश्यक कागदपत्रे सादर करावी.
- बायोमेट्रिक (अंगठा किंवा आयरिस) स्कॅन द्वारे पुष्टी करावी.
ही प्रक्रिया पूर्ण झाल्यानंतर, आपला मोबाइल नंबर आधारशी जोडला जाईल आणि आपण ‘मेरा ई-केवायसी’ अॅपचा वापर करू शकाल.
ई-केवायसी न केल्यास काय होईल?
ज्या शिधापत्रिकाधारकांनी ठरावीक कालावधीत ई-केवायसी प्रक्रिया पूर्ण केली नाही, त्यांना पुढील परिणामांना सामोरे जावे लागू शकते:
- मोफत धान्य मिळणे बंद: पंतप्रधान गरीब कल्याण अन्न योजनेअंतर्गत मिळणारे मोफत धान्य मिळणार नाही.
- शंभर रुपयांत पाच वस्तू: ‘आनंदाचा शिधा’ योजनेचा लाभ घेता येणार नाही.
- इतर शासकीय योजनांपासून वंचित: रेशन कार्डशी निगडित अन्य सरकारी योजनांचा लाभ घेता येणार नाही.
मदतीसाठी संपर्क
ई-केवायसी प्रक्रियेदरम्यान काही अडचणी आल्या किंवा लाभार्थ्यांना या प्रक्रियेत मदत हवी असल्यास, त्यांनी पुढीलपैकी कोणाशीही संपर्क साधावा:
- आपल्या स्वस्त धान्य दुकानदार
- तहसील कार्यालयातील पुरवठा विभाग
- तालुका पुरवठा अधिकारी
- जिल्हा पुरवठा अधिकारी
शेवटचा मुद्दा
रेशन कार्ड हा सामान्य नागरिकांसाठी अत्यंत महत्त्वाचा दस्तावेज आहे. यामुळे केवळ अन्नधान्यच नव्हे, तर अनेक सरकारी योजनांचा लाभ मिळतो. शासनाने सुरू केलेल्या ई-केवायसी प्रक्रियेमागे अनेक फायदे आहेत, जसे की बोगस रेशन कार्ड रोखणे, गैरव्यवहार टाळणे आणि यापुढे, योग्य त्या लोकांपर्यंतच सरकारी योजनांचे लाभ पोहोचवणे.
रेशन कार्डधारकांनी लवकरात लवकर ई-केवायसी प्रक्रिया पूर्ण करावी, जेणेकरून शासकीय योजनांचे लाभ अखंडितपणे मिळत राहतील. या प्रक्रियेत कोणतीही गुंतागुंत नाही, किंवा अडचण आल्यास शासकीय यंत्रणा मदतीसाठी सज्ज आहे.
रेशन कार्ड ही एक महत्वाची ओळख, एक आधार आणि अनेक शासकीय योजनांचा लाभ घेण्यासाठी एक प्रवेशद्वार आहे. आपण सर्वांनी या प्रक्रियेला सकारात्मक प्रतिसाद द्यावा आणि आपली माहिती अद्ययावत ठेवावी.
लक्षात ठेवण्यासारखे महत्त्वाचे मुद्दे
- ई-केवायसी प्रक्रिया सर्व कुटुंब सदस्यांची करणे आवश्यक आहे.
- आधार कार्ड ही ई-केवायसीसाठी अनिवार्य आहे.
- घरबसल्या ई-केवायसी करण्यासाठी आधारशी मोबाइल नंबर लिंक असणे गरजेचे आहे.
- या प्रक्रियेसाठी कोणताही शुल्क आकारला जात नाही, ही प्रक्रिया पूर्णपणे मोफत आहे.
- कोणत्याही अडचणींसाठी शासकीय यंत्रणेचा तात्काळ संपर्क साधावा.
या महत्त्वाच्या सूचनेकडे दुर्लक्ष करू नका आणि आपली ई-केवायसी प्रक्रिया लवकरात लवकर पूर्ण करावी, जेणेकरून आपण आणि आपले कुटुंब सरकारी योजनांचा लाभ घेण्यापासून वंचित राहणार नाही.