gas cylinder price राज्यातील नागरिकांसाठी एप्रिल महिन्याच्या सुरुवातीला एक महत्त्वपूर्ण बातमी समोर आली आहे. एलपीजी गॅस सिलेंडरच्या किमतींमध्ये लक्षणीय घट झाली आहे. विशेषतः व्यावसायिक वापरासाठी असलेल्या १९ किलो सिलेंडरच्या किमतीत कपात करण्यात आली आहे. मात्र घरगुती वापरासाठी असलेल्या सिलेंडरच्या किमतीत कोणताही बदल करण्यात आलेला नाही.
व्यावसायिक गॅस सिलेंडर: नवीन किमती जाहीर
ऑइल मार्केटिंग कंपन्यांनी १ एप्रिल २०२५ पासून एलपीजी सिलेंडरच्या नवीन किमती जाहीर केल्या आहेत. या नवीन दरांनुसार, व्यावसायिक वापरासाठी असलेल्या १९ किलो सिलेंडरच्या किमतीत सरासरी ४५ रुपयांनी घट झाली आहे. ही बातमी व्यावसायिकांसाठी आणि त्यांच्या व्यवसायावर अवलंबून असलेल्या ग्राहकांसाठी आनंदाची आहे.
प्रमुख शहरांमधील किमतींचे विश्लेषण
दिल्ली
- मार्च २०२५: १८०३ रुपये
- एप्रिल २०२५: १७६२ रुपये
- घट: ४१ रुपये
- घरगुती सिलेंडर: ९०१ रुपये (बदल नाही)
मुंबई
- मार्च २०२५: १७५५.५० रुपये
- एप्रिल २०२५: १७१३.५० रुपये
- घट: ४२ रुपये
- घरगुती सिलेंडर: ८०२.५० रुपये (बदल नाही)
कोलकाता
- मार्च २०२५: १९१३ रुपये
- एप्रिल २०२५: १८६८.५० रुपये
- घट: ४४.५० रुपये
कोलकाता (निळा सिलेंडर)
- मार्च २०२५: १९६५.५० रुपये
- एप्रिल २०२५: १९२१.५० रुपये
- घट: ४४ रुपये
पटना
- एप्रिल २०२५: २०३१ रुपये
- घरगुती सिलेंडर: ९०१ रुपये (बदल नाही)
गॅस सिलेंडरच्या किमतींचा प्रभाव
गॅस सिलेंडर हा अनेक व्यवसायांचा अविभाज्य भाग आहे. रेस्टॉरंट, हॉटेल, खाद्यपदार्थ विक्रेते, लघु उद्योग आणि अनेक व्यावसायिक क्षेत्रांमध्ये गॅस सिलेंडरचा मोठ्या प्रमाणात वापर होतो. या व्यवसायांसाठी गॅस हा एक महत्त्वपूर्ण खर्च असतो, आणि या खर्चात होणारी कोणतीही कपात त्यांच्या नफ्यावर सकारात्मक परिणाम करते.
व्यावसायिक गॅस सिलेंडरच्या किमतीत झालेली ही घट विशेषत: छोट्या आणि मध्यम व्यवसायांसाठी दिलासादायक आहे. कारण या व्यवसायांवर महागाईचा दुहेरी फटका बसतो – एकतर त्यांचे उत्पादन खर्च वाढतात आणि दुसरीकडे ग्राहकांची क्रयशक्ती कमी होते.
हॉटेल आणि रेस्टॉरंट व्यवसायात, गॅस हा दैनंदिन खर्चांपैकी एक महत्त्वपूर्ण भाग आहे. व्यावसायिक गॅस सिलेंडरच्या किमतीत काही रुपयांची कपात झाली तरी, ती महिन्याला अनेक सिलेंडर वापरणाऱ्या व्यवसायांसाठी मोठी बचत ठरू शकते. उदाहरणार्थ, एक मध्यम आकाराचे रेस्टॉरंट दररोज दोन व्यावसायिक सिलेंडर वापरत असेल, तर त्याला महिन्याला साधारण ६० सिलेंडरची आवश्यकता असते. प्रत्येक सिलेंडरवर ४५ रुपयांची बचत झाल्यास, हा व्यवसाय महिन्याला सुमारे २,७०० रुपयांची बचत करू शकतो.
गॅस सिलेंडरच्या किमतींची ऐतिहासिक चढउतार
व्यावसायिक एलपीजी सिलेंडरच्या किमतींमध्ये गेल्या सहा वर्षांत मोठ्या चढउतारी पाहायला मिळाल्या आहेत. या काळात किमती तीन वेळा वाढल्या आणि तीन वेळा कमी झाल्या आहेत.
२०२२ मध्ये एलपीजी गॅस सिलेंडरच्या दरात सर्वाधिक वाढ पाहायला मिळाली. त्यावेळी व्यावसायिक सिलेंडरच्या किमतीत तब्बल २४९.५० ते २६८.५० रुपयांची वाढ झाली होती. या वाढीमुळे व्यावसायिक सिलेंडरचे दर २,४०६ रुपयांपर्यंत पोहोचले होते – जे आजच्या तुलनेत जवळपास ३५ टक्के अधिक होते.
गेल्या काही वर्षांत, आंतरराष्ट्रीय बाजारात कच्च्या तेलाच्या किमतींमध्ये झालेल्या चढउतारींचा थेट परिणाम एलपीजी गॅस सिलेंडरच्या किमतींवर पडल्याचे दिसून आले आहे. भारतामध्ये एलपीजीच्या एकूण वापरापैकी सुमारे ५० टक्के एलपीजी आयात केला जातो, म्हणूनच आंतरराष्ट्रीय बाजारातील किमतींचा परिणाम देशांतर्गत किमतींवर होतो.
घरगुती सिलेंडरच्या किमतींवर परिणाम नाही
घरगुती गॅस सिलेंडरच्या किमतींमध्ये कोणताही बदल करण्यात आलेला नाही. १ ऑगस्ट २०२४ पासून घरगुती गॅस सिलेंडरच्या किमती स्थिर आहेत. विविध शहरांमध्ये घरगुती गॅस सिलेंडरच्या किंमती भिन्न आहेत. मुंबईमध्ये एक घरगुती सिलेंडरची किंमत ८०२.५० रुपये आहे, तर दिल्ली आणि पटनामध्ये ती ९०१ रुपये आहे.
सरकारी अधिकाऱ्यांच्या म्हणण्यानुसार, घरगुती गॅस सिलेंडरवर सरकार अनुदान देत असल्याने, त्याच्या किमतींवर आंतरराष्ट्रीय बाजारातील चढउतारींचा तात्काळ परिणाम होत नाही. घरगुती गॅस सिलेंडरच्या किमती ठरवताना अनेक घटक विचारात घेतले जातात, ज्यामध्ये अनुदान, कर आणि वितरण खर्चांचा समावेश आहे.
व्यावसायिक समुदायाची प्रतिक्रिया
व्यावसायिक गॅस सिलेंडरच्या किमतीत झालेल्या कपातीचे व्यावसायिक समुदायाने स्वागत केले आहे. विशेषत: खाद्यपदार्थ क्षेत्रातील व्यावसायिकांनी या निर्णयाचे स्वागत केले आहे. एका व्यावसायिक संघटनेच्या प्रवक्त्याने सांगितले की, “महागाईच्या या काळात, व्यावसायिक गॅस सिलेंडरच्या किमतीत झालेली कोणतीही कपात स्वागतार्ह आहे. आम्ही अशी आशा करतो की, सरकार आणि ऑइल मार्केटिंग कंपन्या यापुढेही असेच सकारात्मक निर्णय घेतील.”
तथापि, काही व्यावसायिकांचे म्हणणे आहे की, ही कपात अपुरी आहे. ते म्हणतात की, २०२२ मध्ये व्यावसायिक सिलेंडरच्या किमतीत झालेल्या मोठ्या वाढीनंतर, ४५ रुपयांची कपात फारशी दिलासादायक नाही. ते यापुढेही किमतींमध्ये कपात व्हावी अशी अपेक्षा व्यक्त करतात.
गॅस सिलेंडरच्या किमतींचे भविष्य
तज्ज्ञांच्या मते, गॅस सिलेंडरच्या किमतीवर अनेक घटकांचा प्रभाव पडतो. यामध्ये आंतरराष्ट्रीय बाजारातील कच्च्या तेलाची किंमत, डॉलरच्या तुलनेत रुपयाचे मूल्य, आणि सरकारची अनुदान धोरणे यांचा समावेश आहे.
आंतरराष्ट्रीय बाजारात कच्च्या तेलाच्या किमतींमध्ये स्थिरता आल्यास आणि रुपया मजबूत झाल्यास, भविष्यात गॅस सिलेंडरच्या किमतींमध्ये आणखी कपात होण्याची शक्यता आहे. परंतु, जागतिक राजकीय आणि आर्थिक अस्थिरतेमुळे याबाबत निश्चित भाकीत करणे कठीण आहे.
व्यावसायिक गॅस सिलेंडरच्या किमतीत झालेली कपात ही देशातील व्यावसायिकांसाठी, विशेषतः छोट्या आणि मध्यम व्यवसायांसाठी, दिलासादायक बातमी आहे. या कपातीमुळे त्यांच्या दैनंदिन खर्चांमध्ये काही प्रमाणात घट होईल, जे अप्रत्यक्षपणे ग्राहकांनाही फायदेशीर ठरू शकते.
तथापि, घरगुती गॅस सिलेंडरच्या किमतींमध्ये कोणताही बदल न झाल्याने, सामान्य नागरिकांना या कपातीचा थेट लाभ मिळणार नाही. सरकार आणि ऑइल मार्केटिंग कंपन्या यांनी घरगुती गॅस सिलेंडरच्या किमतींबाबत अद्याप कोणतीही घोषणा केलेली नाही.
अंतिमतः, गॅस सिलेंडरसारख्या अत्यावश्यक वस्तूंच्या किमतींमध्ये होणारी कोणतीही कपात ही अर्थव्यवस्थेच्या दृष्टीने सकारात्मक बाब आहे. ती महागाईवर नियंत्रण ठेवण्यास मदत करते आणि व्यावसायिकांच्या आत्मविश्वासात वाढ करते. आशा करू या, पुढील काळात इतर अत्यावश्यक वस्तूंच्या किमतींमध्येही अशीच कपात पाहायला मिळेल.