Ladki Bahin Yojana 10th Instalment महाराष्ट्रातील महिलांसाठी आर्थिक सबलीकरणाचा मार्ग खुला करणारी “लाडकी बहिण योजना” गेल्या नऊ महिन्यांपासून चर्चेचा विषय बनली आहे. राज्यातील लाखो महिलांना या योजनेचा लाभ मिळत असून, त्यांच्या आर्थिक स्वावलंबनासाठी ही योजना महत्त्वपूर्ण ठरत आहे. अलीकडेच, या योजनेसंदर्भात काही महत्त्वाचे अपडेट्स समोर आले आहेत, जे पात्र लाभार्थी महिलांसाठी जाणून घेणे गरजेचे आहे.
योजनेची सुरुवात आणि प्रगती
महाराष्ट्र सरकारने २८ जून २०२४ रोजी “लाडकी बहिण योजना” अधिकृतपणे सुरू केली. या योजनेअंतर्गत, राज्यातील गरीब कुटुंबांतील महिलांना दरमहा १,५०० रुपये आर्थिक मदत देण्याचे निश्चित करण्यात आले. जुलै २०२४ पासून महिलांच्या बँक खात्यांमध्ये हे पैसे जमा होऊ लागले, आणि आतापर्यंत एकूण नऊ हप्ते (१३,५०० रुपये) पात्र महिलांच्या खात्यात जमा करण्यात आले आहेत.
मार्च २०२५ पर्यंत, योजनेची अंमलबजावणी सुरळीतपणे सुरू असून, लाभार्थी महिलांना नियमितपणे रक्कम मिळत आहे. विशेष म्हणजे, फेब्रुवारी आणि मार्च महिन्याचे हप्ते एकत्रितपणे जमा करण्यात आले होते, ज्यामुळे लाभार्थींना एकरकमी ३,००० रुपये मिळाले.
एप्रिल महिन्याच्या हप्त्याची अपडेट
लाडकी बहिण योजनेचा १०वा हप्ता, म्हणजेच एप्रिल महिन्याची रक्कम, लवकरच पात्र महिलांच्या खात्यात जमा होणार आहे. अधिकृत सूत्रांनुसार, ही रक्कम ६ एप्रिल ते १० एप्रिल २०२५ या कालावधीत महिलांच्या खात्यात जमा केली जाईल. सरकारने या तारखांची अधिकृत घोषणा केली असून, लाभार्थी महिलांनी या कालावधीत आपल्या बँक खात्यांची तपासणी करावी, असे सांगण्यात आले आहे.
अपात्र लाभार्थी आणि सरकारी धोरण
महाराष्ट्राचे उपमुख्यमंत्री आणि अर्थमंत्री अजित पवार यांनी अलीकडेच या योजनेसंदर्भात एक महत्त्वाचे वक्तव्य केले आहे. त्यांच्या म्हणण्यानुसार, काही महिलांना या योजनेच्या लाभापासून वगळण्यात आले आहे. मात्र, त्यांनी स्पष्ट केले की, अपात्र ठरलेल्या महिलांकडून आधी दिलेले पैसे सरकार परत घेणार नाही, हे महत्त्वाचे आश्वासन त्यांनी दिले आहे.
आतापर्यंत, सुमारे ९ लाख महिलांना योजनेसाठी अपात्र ठरवण्यात आले आहे. त्याचबरोबर, अजित पवार यांनी सांगितले की, आणखी ५० लाख महिलांना या योजनेतून अपात्र ठरवण्याची शक्यता आहे. या निर्णयामागील कारणे स्पष्ट करताना, त्यांनी उच्च उत्पन्न असलेल्या कुटुंबातील महिलांना या योजनेचा लाभ मिळणे योग्य नसल्याचे म्हटले आहे. योजनेचा लाभ खरोखर गरजू आणि पात्र महिलांनाच मिळावा, हाच या तपासणीमागील उद्देश असल्याचे स्पष्टीकरण देण्यात आले आहे.
रक्कम वाढविण्याबाबत अपडेट
महाराष्ट्रातील विधानसभा निवडणुकीपूर्वी, महायुती सरकारने लाडकी बहिण योजनेअंतर्गत महिलांना १,५०० रुपयांऐवजी २,१०० रुपये दरमहा देण्याचे आश्वासन दिले होते. तथापि, मार्च २०२५ अखेरपर्यंत या आश्वासनाची पूर्तता झालेली नाही. त्यामुळे, एप्रिल २०२५ मध्येही लाभार्थी महिलांना १,५०० रुपयेच मिळणार आहेत.
मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांनी या संदर्भात प्रतिक्रिया देताना म्हटले की, “सरकार लवकरच लाडकी बहिण योजनेअंतर्गत देण्यात येणारी रक्कम २,१०० रुपये करण्याबाबत निर्णय घेईल.” त्यांनी सांगितले की, राज्याची आर्थिक स्थिती सुधारत असून, लवकरच या वाढीव रकमेचा लाभ महिलांना मिळू शकेल.
योजनेची फायदे आणि प्रभाव
लाडकी बहिण योजनेने महाराष्ट्रातील लाखो महिलांच्या जीवनात सकारात्मक बदल घडवून आणले आहेत. या योजनेमुळे महिलांना आर्थिक स्वातंत्र्य मिळाले असून, त्या स्वतःच्या गरजा स्वतः पूर्ण करू शकत आहेत. अनेक महिलांनी या पैशांचा उपयोग मुलांच्या शिक्षणासाठी, आरोग्यासाठी आणि कुटुंबाच्या इतर गरजा भागवण्यासाठी केला आहे.
सरकारी आकडेवारीनुसार, या योजनेमुळे ग्रामीण भागातील महिलांमध्ये आर्थिक साक्षरता वाढली आहे. अनेक महिलांनी पहिल्यांदाच बँक खाते उघडले आहे आणि डिजिटल व्यवहारांबद्दल माहिती मिळवली आहे. याशिवाय, या योजनेमुळे महिलांचा आत्मविश्वास वाढला असून, त्या समाजात आपले स्थान निर्माण करू शकत आहेत.
योजनेवरील टीका आणि सुधारणा
कोणत्याही मोठ्या योजनेप्रमाणे, लाडकी बहिण योजनेवरही काही टीका झाली आहे. विरोधी पक्षांचे नेते म्हणतात की, महागाईच्या तुलनेत १,५०० रुपये ही अत्यंत कमी रक्कम आहे आणि ती वाढवणे आवश्यक आहे. तसेच, योजनेची अंमलबजावणी करताना काही ताांत्रिक अडचणीही येत आहेत, ज्यामुळे काही पात्र महिलांना योजनेपासून वंचित राहावे लागत आहे.
सरकारने या टीकेची दखल घेत, योजनेच्या अंमलबजावणीत काही सुधारणा केल्या आहेत. उदाहरणार्थ, महिलांना ऑनलाइन अर्ज करण्यासाठी मदत करण्यासाठी विशेष मदत केंद्रे उघडण्यात आली आहेत. तसेच, योजनेची माहिती अधिक व्यापकपणे पोहोचवण्यासाठी जनजागृती मोहिमाही राबवल्या जात आहेत.
लाडकी बहिण योजनेची पुढील वाटचाल काय असेल, याबद्दल अनेक अंदाज व्यक्त केले जात आहेत. सरकारचे म्हणणे आहे की, ही योजना दीर्घकाळ चालू राहील आणि त्यातून अधिकाधिक महिलांना लाभ मिळेल. मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांनी सांगितले की, “लाडकी बहिण योजना ही महाराष्ट्रातील महिलांच्या सक्षमीकरणासाठी टाकलेले महत्त्वाचे पाऊल आहे, आणि सरकार या दिशेने आणखी योजना आणण्यासाठी कटिबद्ध आहे.”
आर्थिक तज्ज्ञांच्या मते, या योजनेचा दीर्घकालीन परिणाम राज्याच्या अर्थव्यवस्थेवर सकारात्मक असू शकतो. महिलांकडे पैसा आल्याने, त्या अधिक खर्च करतील, ज्यामुळे स्थानिक अर्थव्यवस्था मजबूत होण्यास मदत होईल. तसेच, आर्थिक स्वातंत्र्यामुळे महिलांचे सामाजिक स्थानही सुधारेल, असा विश्वास व्यक्त केला जात आहे.
लाडकी बहिण योजना ही महाराष्ट्र सरकारची महत्त्वाकांक्षी योजना असून, तिचा उद्देश राज्यातील महिलांचे सक्षमीकरण करणे हा आहे. आतापर्यंत, या योजनेचा लाभ लाखो महिलांना मिळाला आहे, आणि त्यांच्या जीवनात सकारात्मक बदल घडून आले आहेत.
एप्रिल महिन्याचा हप्ता लवकरच महिलांच्या खात्यात जमा होणार असून, रक्कम वाढवण्याबाबतही सरकार विचार करत आहे. योजनेची यशस्वी अंमलबजावणी आणि पात्र लाभार्थींची योग्य निवड यांमुळे योजनेची उद्दिष्टे साध्य होतील, असा विश्वास व्यक्त केला जात आहे.