RATION CARD RULE राज्यातील नागरिकांसाठी एक महत्त्वाची बातमी समोर आली आहे. राज्य सरकारने रेशन कार्डांबाबत मोठा निर्णय घेतला असून, अपात्र नागरिकांचे रेशन कार्ड रद्द करण्याची मोहीम १ एप्रिल २०२५ पासून सुरु झाली आहे. ही मोहीम एक महिना चालणार असून, यामध्ये राज्यभरातील अपात्र रेशन कार्डे शोधून ती रद्द केली जाणार आहेत. अन्न व नागरी पुरवठा विभागाने याबाबत आदेश जारी केला आहे.
रेशन कार्डाचे महत्त्व आणि उपयोग
आपल्या सर्वांना माहिती आहे की आधार कार्डानंतर सर्वांत महत्त्वाचा पुरावा म्हणजे रेशन कार्ड होय. रेशन कार्ड हे केवळ ओळखपत्र नाही तर अनेक सरकारी योजनांचा लाभ घेण्यासाठी अत्यंत महत्त्वाचे दस्तावेज आहे. राष्ट्रीय अन्न सुरक्षा योजनेअंतर्गत रेशन कार्डधारकांना मोफत अन्नधान्य मिळते. तसेच विविध सरकारी योजनांमध्ये अर्ज करताना रेशन कार्ड हा महत्त्वाचा पुरावा मानला जातो.
रेशन कार्डच्या माध्यमातून गरीब कुटुंबांना मोफत गहू, तांदूळ आणि इतर जीवनावश्यक वस्तू रियायती दरात मिळतात. विशेषत: अंत्योदय अन्न योजना कार्डधारकांना आणि गरीब कुटुंबांना या योजनेचा मोठा फायदा होतो. त्यामुळे रेशन कार्ड हा विशेषतः गरीब कुटुंबांसाठी आधारस्तंभ ठरला आहे.
कोणती रेशन कार्डे होणार रद्द?
सरकारी आदेशानुसार खालील रेशन कार्डे रद्द करण्यात येणार आहेत:
- विदेशी नागरिकांचे कार्ड: बांगलादेशी घुसखोरांसह कोणत्याही विदेशी नागरिकाला रेशन कार्ड देण्यात आल्याचे आढळल्यास ते तात्काळ रद्द केले जाईल.
- दुबार कार्ड: एकाच पत्त्यावर दोन रेशन कार्ड असतील किंवा एकाच कुटुंबात दोन कार्डे दिलेली असतील, तर त्यातील एक कार्ड रद्द केले जाईल.
- उच्च उत्पन्न गट: शासकीय, निमशासकीय, खासगी क्षेत्रातील कर्मचाऱ्यांचे वार्षिक उत्पन्न एक लाख रुपयांपेक्षा अधिक असेल आणि त्यांच्याकडे पिवळे/केशरी रेशन कार्ड असेल, तर ते तत्काळ अपात्र ठरवले जाईल. त्यांना त्यांच्या उत्पन्नानुसार योग्य प्रकारचे रेशन कार्ड दिले जाईल.
- अस्तित्वात नसलेल्या व्यक्ती: दुबार नोंदणी झालेल्या, अस्तित्वात नसलेल्या व मृत व्यक्तींची नावे लाभार्थी यादीतून वगळली जातील.
रेशन कार्ड तपासणी प्रक्रिया
अन्न व नागरी पुरवठा विभागाच्या आदेशानुसार, राज्यभरातील अंत्योदय, केशरी आणि शुभ्र अशा सर्व प्रकारच्या रेशन कार्डांची तपासणी केली जाणार आहे. या तपासणी मोहिमेदरम्यान खालील प्रक्रिया राबवली जाणार आहे:
- रेशन दुकानदारांना त्यांच्याकडील कार्डांची तपासणी करण्यासाठी विशेष फॉर्म देण्यात येणार आहेत.
- हे फॉर्म भरून घेतल्यानंतर कोणते कार्ड धारक अपात्र आहेत, हे स्पष्ट होईल.
- कार्डधारकांना वास्तव्याचा पुरावा सादर करावा लागेल. हा पुरावा एक वर्षापेक्षा जुना नसावा ही मुख्य अट असेल.
- कार्डधारकांकडून मिळालेल्या माहितीची तपासणी अन्न व नागरी पुरवठा विभागाच्या क्षेत्रीय कार्यालयाकडून केली जाईल.
- ज्या नागरिकांनी वास्तव्याचा पुरावा दिलेला नसेल, त्यांना १५ दिवसांची मुदत दिली जाईल. या मुदतीत पुरावा सादर न केल्यास त्यांचे रेशन कार्ड रद्द केले जाईल.
नागरिकांसाठी महत्त्वाचे मुद्दे
- वास्तव्याचा पुरावा: रेशन कार्ड चालू ठेवण्यासाठी वास्तव्याचा पुरावा महत्त्वाचा आहे. हा पुरावा एक वर्षापेक्षा जुना नसावा. वास्तव्याच्या पुराव्यामध्ये वीज बिल, पाणी बिल, मालमत्ता कर पावती, घरपट्टी पावती, भाडेकरार यांचा समावेश असू शकतो.
- उत्पन्नाचा दाखला: शासकीय, निमशासकीय किंवा खासगी क्षेत्रात काम करणाऱ्या कर्मचाऱ्यांनी त्यांच्या वार्षिक उत्पन्नाचा दाखला सादर करणे आवश्यक आहे. उत्पन्नानुसार त्यांना योग्य प्रकारचे रेशन कार्ड दिले जाईल.
- कुटुंब सदस्यांची यादी: रेशन कार्डवर नोंदवलेल्या कुटुंब सदस्यांची माहिती अद्ययावत ठेवणे महत्त्वाचे आहे. मृत्यू झालेल्या व्यक्तींची नावे वगळणे आणि नवीन जन्मलेल्या मुलांची नावे समाविष्ट करणे आवश्यक आहे.
- आधार लिंकिंग: रेशन कार्ड आधार कार्डशी लिंक करणे आवश्यक आहे. यामुळे बनावट रेशन कार्ड टाळले जातील आणि पात्र लाभार्थ्यांनाच लाभ मिळेल.
दरवर्षी होणार तपासणी
अन्न व नागरी पुरवठा विभागाच्या निर्णयानुसार अशी तपासणी मोहीम आता दरवर्षी राबवली जाणार आहे. यामुळे रेशन कार्ड वितरण व्यवस्थेत पारदर्शकता येण्यास मदत होईल. पात्र लाभार्थ्यांनाच रेशन कार्डाचा लाभ मिळावा, अपात्र व्यक्तींना वगळावे हा या मोहिमेचा मुख्य उद्देश आहे.
रेशन कार्ड रद्द होऊ नये यासाठी काय करावे?
रेशन कार्ड रद्द होऊ नये यासाठी नागरिकांनी खालील बाबींची काळजी घ्यावी:
- वास्तव्याचा अद्ययावत पुरावा ठेवा: एक वर्षापेक्षा जुना नसलेला वास्तव्याचा पुरावा तयार ठेवा.
- रेशन दुकानदाराकडे संपर्क साधा: आपल्या भागातील रेशन दुकानदाराकडे संपर्क साधून तपासणी फॉर्म भरून द्या.
- आधार कार्ड लिंकिंग करा: आपले रेशन कार्ड आधार कार्डशी लिंक करा. यामुळे बनावट रेशन कार्ड टाळले जातील.
- कुटुंबातील सदस्यांची माहिती अद्ययावत करा: कुटुंबातील मृत व्यक्तींची नावे वगळणे आणि नव्याने जन्मलेल्या मुलांची नावे समाविष्ट करून घ्या.
- उत्पन्न प्रमाणपत्र ठेवा: शासकीय, निमशासकीय किंवा खासगी क्षेत्रात काम करत असल्यास, आपल्या उत्पन्नाचे प्रमाणपत्र तयार ठेवा.
स्वामी आत्मानंद इंग्रजी माध्यम शाळेत प्रवेश सुरु
दरम्यान, राज्य सरकारने स्वामी आत्मानंद इंग्रजी माध्यम शाळेत प्रवेश प्रक्रिया सुरु केली आहे. या शाळांमध्ये मोफत आणि दर्जेदार शिक्षण दिले जाते. पालकांनी लवकरात लवकर आपल्या पाल्यांचे प्रवेश अर्ज भरावेत.
नवी मुंबई महानगरपालिकेत भरती
नवी मुंबई महानगरपालिकेत विविध पदांसाठी भरती प्रक्रिया सुरु झाली आहे. या पदांसाठी पगार १ लाख रुपये पर्यंत आहे. पात्र उमेदवारांनी लवकरात लवकर अर्ज करावेत. अधिक माहितीसाठी नवी मुंबई महानगरपालिकेच्या अधिकृत वेबसाईटला भेट द्यावी.
राज्य सरकारने रेशन कार्ड तपासणी मोहीम सुरु केली असून, अपात्र नागरिकांचे रेशन कार्ड रद्द केले जाणार आहेत. नागरिकांनी आपले रेशन कार्ड चालू ठेवण्यासाठी वास्तव्याचा पुरावा, उत्पन्नाचे प्रमाणपत्र आणि इतर आवश्यक कागदपत्रे तयार ठेवावीत. ही मोहीम पात्र लाभार्थ्यांनाच रेशन कार्डाचा लाभ मिळावा या उद्देशाने राबवली जात आहे. नागरिकांनी आवश्यक ती कागदपत्रे तयार ठेवून सहकार्य करावे.